Spis treści:
1. Czym jest przewlekła choroba nerek (PChN)?
2. Objawy przewlekłej choroby nerek
3. Diagnostyka przewlekłej choroby nerek
4. Przewlekła choroba nerek - postępowanie
Czym jest przewlekła choroba nerek (PChN)? 🤔
Przewlekła choroba nerek (PChN) to wieloobjawowe schorzenie, które powstaje na skutek trwałego zmniejszenia liczby nefronów czynnych lub ich uszkodzenia poprzez proces chorobowy toczący się w miąższu nerek. PChN stwierdza się, gdy proces ten trwa minimum od 3 miesięcy. 🗓
Przewlekła choroba nerek (PChN) jest tak częsta, że zaliczono ją do chorób cywilizacyjnych. Już w 2008 roku szacowano, że dotyczy aż 4 milionów Polaków. Może jednak dotyczyć nawet większej liczby osób ze względu na to, że nie zawsze jest wcześnie lub prawidłowo diagnozowana. Przewlekła choroba nerek może być także powikłaniem lub następstwem innych chorób cywilizacyjnych. Dlatego znajomość jej objawów, tych głównych oraz tych mniej specyficznych jest tak przydatna w praktyce osteopatycznej i w pracy fizjoterapeuty wisceralneg🙌
Objawy przewlekłej choroby nerek
Jak mówi profesor Krzysztof Mucha z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego), kierownik projektu dotyczącego profilaktyki PChN:
“Można chorować na przewlekłą chorobę nerek (PChN) i o tym nie wiedzieć. Schorzenie to dość często albo nie daje żadnych objawów, albo daje takie, które większość z nas pomija.”
Jeżeli już pojawiają się objawy, to wtedy, gdy choroba jest już w zaawansowanym stadium. Często też pojawiające się objawy są niespecyficzne i przypominające inne choroby.
Do objawów, które mogą pojawić się w przebiegu przewlekłej choroby nerek należą:
➡️ osłabienie,
➡️ nadciśnienie tętnicze,
➡️ ogólnie złe samopoczucie,
➡️ krwiomocz (jest to jednak objaw stosunkowo rzadki w porównaniu z innymi symptomami),
➡️ nocne oddawanie moczu,
➡️ przewlekłe zmęczenie,
➡️ gorsza tolerancja wysiłku,
➡️ obrzęki (kończyn dolnych, twarzy).
Objawy przewlekłej choroby nerek mogą być powiązane z nieprawidłową pracą układu krążenia, oddechowego, pokarmowego, mięśniowego i nerwowego. Naszą uwagę powinien zwrócić także tak nietypowy objaw, jak zespół niespokojnych nóg czy osłabienie odruchów ścięgnistych.
Diagnostyka przewlekłej choroby nerek
Podstawą diagnostyki nerek jest badanie ogólne moczu.💧
Aby ocenić czynność nerek, z próbki krwi oznacza się kreatyninę i eGFR. W morfologii osoby z przewlekłą chorobą nerek może spadek hemoglobiny i wzrost MCV. Może dojść również do zaburzeń elektrolitowych, stąd oznacza się także poziom sodu, potasu i fosforu.
Do postawienia diagnozy konieczne są także badania obrazowe, a więc USG układu moczowego, tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny jamy brzusznej i miednicy. W razie konieczności zlecane są także bardziej szczegółowe badania oceniające funkcjonowanie nerek.
Przewlekła choroba nerek - postępowanie
W przypadku podejrzenia przewlekłej choroby nerek, pacjent powinien trafić pod opiekę lekarza urologa lub nefrologa. 👩⚕️
Leczenie podstawowe obejmuje farmakoterapię wspartą fizjoterapią urologiczną oraz osteopatią. Konieczny jest także instruktaż dla pacjenta dotyczący diety w przewlekłej chorobie nerek, a także przekazania zaleceń higienicznych związanych z objawami choroby.
Gdy pacjent z przewlekłą chorobą nerek pojawia się w gabinecie osteopaty, warto przetestować go w kierunku objawu Goldflama. Ważna jest też ocena restrykcji mięśniowo-powięziowych w obrębie tułowia i połączonych okolic. Wiedząc, na jakie układy oddziaływać może dysfunkcja nerek, dobrze jest zwrócić na nie szczególną uwagę w badaniu.
Zastosowanie technik wisceralnych, powięziowych i innych możliwości osteopatii stwarza możliwość zmniejszenia nadmiernych, nagromadzonych napięć w okolicach nerek. Techniki limfatyczne pomogą przy obrzękach i usprawnią krążenie płynów w organizmie. Pracę wisceralną zawsze należy uzupełnić o zalecenia dla pacjenta, aby pomóc mu wypracować nawyki wspierające terapię. Ponadto wskazuje się na korzystny wpływ dobrze dobranej aktywności fizycznej w przewlekłych chorobach nerek. Powinna być ona dobrana przez fizjoterapeutę na podstawie poziomu wydolności i innych aspektów związanych z przewlekłą chorobą nerek i innymi chorobami występującymi u pacjenta. [4]
Bibliografia:
1. Król, E., & Rutkowski, B. (2008). Przewlekła choroba nerek-klasyfikacja, epidemiologia i diagnostyka. In Renal Disease and Transplantation Forum (Vol. 1, No. 1, pp. 1-6).
2. Wołyniec, W., Renke, M., Wójcik-Stasiak, M., & Renke, J. (2015). Wybrane choroby nerek związane z pracą. Medycyna Pracy. Workers’ Health and Safety, 66(4), 583-593.
3. Villanego F, Naranjo J, Vigara LA, Cazorla JM, Montero ME, García T, Torrado J, Mazuecos A. Impact of physical exercise in patients with chronic kidney disease: Sistematic review and meta-analysis. Nefrologia (Engl Ed). 2020 May-Jun;40(3):237-252. English, Spanish. doi: 10.1016/j.nefro.2020.01.002. Epub 2020 Apr 15. PMID: 32305232.
4. Białobrzeska, B., Bielińska-Ogrodnik, D., & Król, E. (2011). Gdański model edukacji pacjentów z przewlekłą chorobą nerek. In Renal Disease and Transplantation Forum (Vol. 4, No. 1, pp. 58-67).
5. https://www.wum.edu.pl/Przewlekla-choroba-nerek-od-profilaktyki-do-rewolucyjnych-terapii