W anatomii i fizjologii serca kluczową rolę odgrywają nie tylko struktury mięśniowe i zastawkowe, ale również relacje powięziowe oraz jego powiązania z układem trzewnym i oddechowym. Osteopatia dostarcza unikalnej perspektywy na tę tematykę, wskazując, że serce nie jest jedynie mechanicznym narządem pompującym krew, ale elementem złożonego systemu ciała.
Spis treści:
1. Anatomia serca – czy serce działa jak pompa?
2. Serce w osteopatii – relacje powięziowe i więzadłowe serca
3. Powiązania serca z przeponą i układem trzewnym – perspektywa osteopatyczna
Anatomia serca – czy serce działa jak pompa? 💙
Spis treści:
1. Anatomia serca – czy serce działa jak pompa?
2. Serce w osteopatii – relacje powięziowe i więzadłowe serca
3. Powiązania serca z przeponą i układem trzewnym – perspektywa osteopatyczna
Anatomia serca – czy serce działa jak pompa? 💙
Serce znajduje się w śródpiersiu środkowym – pomiędzy płucami, za mostkiem i przed kręgosłupem piersiowym.
Jego dolna część spoczywa na przeponie, a koniuszek serca skierowany jest ku dołowi w lewo. Ponadto jest centralnym narządem układu krążenia, którego główną funkcją jest zapewnienie nieprzerwanego przepływu krwi w organizmie. Jego praca polega na rytmicznych skurczach mięśnia sercowego, które tłoczą krew do naczyń krwionośnych, a cały ten proces kontroluje układ bodźcoprzewodzący. 🙌
Budowa serca jest ściśle powiązana z jego funkcją:
➡️ Cztery jamy serca – dwa przedsionki i dwie komory – pełnią określone role w mechanizmie krążenia. Przedsionki odbierają krew napływającą do serca, a komory, dzięki swojej silniejszej budowie mięśniowej, odpowiadają za jej tłoczenie do krążenia płucnego i obwodowego. 🩸
➡️ Zastawki serca zapobiegają cofaniu się krwi i utrzymują jej jednokierunkowy przepływ – z przedsionków do komór oraz z komór do głównych naczyń krwionośnych: aorty i pnia płucnego. 🫁
Serce w osteopatii – relacje powięziowe i więzadłowe serca ❤️
Serce nie jest strukturą odizolowaną, ponieważ jego powięź łączy się z innymi strukturami ciała. Osierdzie jako dwuwarstwowa błona otaczająca serce, jest silnie związane z przeponą, mostkiem i kręgosłupem szyjnym. Napięcia w obrębie tych struktur mogą wpływać na mechanikę pracy serca. Więzadła osierdziowe, takie jak więzadło mostkowo-osierdziowe czy więzadło przeponowo-osierdziowe, stabilizują serce w klatce piersiowej. Ich restrykcje mogą jednak ograniczać ruchomość narządu i zaburzać jego fizjologię. Osteopaci zwracają uwagę na to, że ograniczenia w obrębie osierdzia mogą prowadzić do wzrostu napięcia w śródpiersiu, co wpływa na swobodę pracy serca i sąsiednich narządów. 👨⚕️
Powiązanie serca z układem trzewnym
Serce jest anatomicznie i funkcjonalnie powiązane z wieloma narządami trzewnymi poprzez układ powięziowy oraz wspólne unerwienie autonomiczne. Szczególnie istotne są jego relacje z przełykiem, żołądkiem i wątrobą. Osierdzie jako struktura łącznotkankowa otaczająca serce, jest powiązane z przełykiem poprzez cienkie pasma tkanki łącznej, które mogą wpływać na jego ruchomość. Wzmożone napięcie osierdzia może skutkować ograniczoną elastycznością przełyku, co w niektórych przypadkach prowadzi do dyskomfortu przy połykaniu. Istnieje również istotna zależność między sercem a żołądkiem. Nerw błędny ⚡, który unerwia serce, bierze
udział w regulacji motoryki i wydzielania żołądkowego. Zaburzenia w napięciu struktur otaczających serce mogą prowadzić do zaburzeń jego funkcji przywspółczulnych, co może objawiać się refluksem żołądkowo- przełykowym lub innymi dysfunkcjami trawiennymi. Więzadło wieńcowe i sierpowate wątroby mają bezpośredni kontakt z przeponą, a pośrednio z osierdziem. Osteopatyczne podejście zakłada, że restrykcje w ruchomości wątroby mogą wpływać na ciśnienie w jamie brzusznej, a tym samym na dynamikę pracy serca. 💙🙌
Bibliografia
1. Walocha J. (red.), Anatomia prawidłowa człowieka. Klatka piersiowa, Wydawnictwo Uniwersytetu
Jagiellońskiego 2014
2. Weinhaus A., Anatomy of the Human Heart, Handbook of Cardiac Anatomy, Physiology, and Devices, s.
51–77.