Podłoże neurologiczne odruchów fizjologicznych
Odruchy noworodkowe i niemowlęce są sterowane przez struktury pnia mózgu i rdzenia kręgowego, co oznacza, że ich występowanie świadczy o prawidłowym funkcjonowaniu tych obszarów. 🧠 Większość odruchów stopniowo zanika w ciągu pierwszych miesięcy życia wraz z dojrzewaniem kory mózgowej, która przejmuje kontrolę nad ruchami.
Utrzymywanie się odruchów pierwotnych po określonym wieku może sugerować patologię, taką jak uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego lub opóźnienia neurorozwojowe. 👶
Odruchy noworodkowe i niemowlęce są sterowane przez struktury pnia mózgu i rdzenia kręgowego, co oznacza, że ich występowanie świadczy o prawidłowym funkcjonowaniu tych obszarów. 🧠 Większość odruchów stopniowo zanika w ciągu pierwszych miesięcy życia wraz z dojrzewaniem kory mózgowej, która przejmuje kontrolę nad ruchami.
Utrzymywanie się odruchów pierwotnych po określonym wieku może sugerować patologię, taką jak uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego lub opóźnienia neurorozwojowe. 👶
Najważniejsze odruchy fizjologiczne u noworodków i niemowląt.
Odruchy noworodkowe
1️⃣ Odruch Moro
Opis: Nagłe bodźce (np. hałas, nagła zmiana pozycji) powodują gwałtowne rozpostarcie rączek i następnie ich
zaciśnięcie. Zanika: 4–6 miesiąc. Nieprawidłowości: Asymetria może sugerować uszkodzenie splotu barkowego lub problem neurologiczny. 🧠
2️⃣ Odruch ssania
Opis: Noworodek zaczyna automatycznie ssać przy dotknięciu okolicy ust. 🍼 Zanika: 4–7 miesiąc. Znaczenie
osteopatyczne: Zaburzenia ssania mogą wynikać z napięcia w obrębie czaszki i podniebienia.
3️⃣ Odruch chwytny
Opis: Silne zaciskanie pięści przy dotknięciu wnętrza dłoni. 👊
Zanika: 3–6 miesiąc. Nieprawidłowości: Przedłużone utrzymywanie może wskazywać na uszkodzenia neurologiczne.
4️⃣ Odruch Babińskiego
Opis: Po drażnieniu podeszwy stopy następuje wyprostowanie palucha. 🦶Zanika: 12–24 miesiąc. Nieprawidłowości: Utrzymywanie się po 2. roku życia może sugerować uszkodzenie drogi piramidowej.
5️⃣ Odruch toniczny szyjny (ATOS)
Opis: Obrót głowy powoduje wyprost kończyny po stronie twarzy i zgięcie po przeciwnej. 👶 Zanika: 5–7 miesiąc. Znaczenie osteopatyczne: Utrzymywanie się odruchu może wpływać na asymetrię ciała i zaburzenia napięcia mięśniowego.
Odruchy niemowlęce
1️⃣ Odruch spadochronowy
Opis: Przy nagłym przechyleniu niemowlęcia do przodu następuje automatyczne wyciągnięcie rąk w celu
ochrony przed upadkiem. 🚼 Pojawia się: 6–9 miesiąc. Znaczenie osteopatyczne: Brak tego odruchu po 9 miesiącu może wskazywać na zaburzenia neurologiczne.
2️⃣ Odruch Landaua
Opis: Podtrzymane niemowlę unosi głowę i wyprostowuje kończyny dolne w odpowiedzi na uniesienie tułowia. Zanika: 12–24 miesiąc. Nieprawidłowości: Brak odruchu może sugerować hipotonię mięśniową lub uszkodzenie OUN.
Rola osteopatii w ocenie i terapii odruchów fizjologicznych
Osteopatia pediatryczna może wspomagać integrację odruchów poprzez:
4️⃣ Odruch Babińskiego
Opis: Po drażnieniu podeszwy stopy następuje wyprostowanie palucha. 🦶Zanika: 12–24 miesiąc. Nieprawidłowości: Utrzymywanie się po 2. roku życia może sugerować uszkodzenie drogi piramidowej.
5️⃣ Odruch toniczny szyjny (ATOS)
Opis: Obrót głowy powoduje wyprost kończyny po stronie twarzy i zgięcie po przeciwnej. 👶 Zanika: 5–7 miesiąc. Znaczenie osteopatyczne: Utrzymywanie się odruchu może wpływać na asymetrię ciała i zaburzenia napięcia mięśniowego.
Odruchy niemowlęce
1️⃣ Odruch spadochronowy
Opis: Przy nagłym przechyleniu niemowlęcia do przodu następuje automatyczne wyciągnięcie rąk w celu
ochrony przed upadkiem. 🚼 Pojawia się: 6–9 miesiąc. Znaczenie osteopatyczne: Brak tego odruchu po 9 miesiącu może wskazywać na zaburzenia neurologiczne.
2️⃣ Odruch Landaua
Opis: Podtrzymane niemowlę unosi głowę i wyprostowuje kończyny dolne w odpowiedzi na uniesienie tułowia. Zanika: 12–24 miesiąc. Nieprawidłowości: Brak odruchu może sugerować hipotonię mięśniową lub uszkodzenie OUN.
Rola osteopatii w ocenie i terapii odruchów fizjologicznych
Osteopatia pediatryczna może wspomagać integrację odruchów poprzez:
➡️ delikatne techniki manualne wspierające regulację napięcia mięśniowego,
➡️ stymulację neuroplastyczności i poprawę funkcji nerwowo-mięśniowej,
➡️ zintegrowane podejście do terapii asymetrii.
Chcesz zgłębić temat diagnostyki i terapii osteopatycznej niemowląt? 🚼
Chcesz zgłębić temat diagnostyki i terapii osteopatycznej niemowląt? 🚼
Sprawdź ofertę szkolenia z osteopatii pediatrycznej: ➡️ osteomedicacademy.pl
Bibliografia
1. Futagi Y., Toribe Y., Suzuki Y., The Grasp Reflex and Moro Reflex in Infants: Hierarchy of Primitive Reflex
Responses, International Journal of Pediatrics 2012, s. 1–10.
2. Lenard H., Bernuth H., Prechtl H., Reflexes and their relation to behavioural state in the newborn, Acta
Paediatrica 1968, 57(3), s. 177–185.
3. Ratner A., Bondarchuk S., Neurologic evaluation of unconditioned reflexes in the newborn, Pediatria
1990, s. 38–41.
Bibliografia
1. Futagi Y., Toribe Y., Suzuki Y., The Grasp Reflex and Moro Reflex in Infants: Hierarchy of Primitive Reflex
Responses, International Journal of Pediatrics 2012, s. 1–10.
2. Lenard H., Bernuth H., Prechtl H., Reflexes and their relation to behavioural state in the newborn, Acta
Paediatrica 1968, 57(3), s. 177–185.
3. Ratner A., Bondarchuk S., Neurologic evaluation of unconditioned reflexes in the newborn, Pediatria
1990, s. 38–41.