Spis treści
1. Śledziona – budowa i funkcje największego narządu limfatycznego
2. Badanie osteopatyczne śledziony – na czym polega?
3. Najważniejsze wnioski
Śledziona – budowa i funkcje największego narządu
limfatycznego
Choć śledziona jest relatywnie niedużym narządem, to spośród narządów limfatycznych – największym. 👨⚕️ Znajduje się w lewej górnej części jamy brzusznej pod łukiem żebrowym i między IX a XI żebrem. Z zewnątrz otacza ją torebka włóknista, od której odchodzą beleczki wnikające do środka śledziony i zapewniające jej wytrzymałość mechaniczną. Wnętrze tego narządu budują:
1. Śledziona – budowa i funkcje największego narządu limfatycznego
2. Badanie osteopatyczne śledziony – na czym polega?
3. Najważniejsze wnioski
Śledziona – budowa i funkcje największego narządu
limfatycznego
Choć śledziona jest relatywnie niedużym narządem, to spośród narządów limfatycznych – największym. 👨⚕️ Znajduje się w lewej górnej części jamy brzusznej pod łukiem żebrowym i między IX a XI żebrem. Z zewnątrz otacza ją torebka włóknista, od której odchodzą beleczki wnikające do środka śledziony i zapewniające jej wytrzymałość mechaniczną. Wnętrze tego narządu budują:
➡️ Miazga czerwona, która filtruje i częściowo magazynuje krew oraz usuwa stare lub uszkodzone erytrocyty. Stanowi ok. 70% wnętrza śledziony i otacza miazgę białą.
➡️ Miazga biała występująca jako zbiorowisko białych grudek, wokół których gromadzą się limfocyty. Odpowiada za reakcje immunologiczne, w tym za produkcję komórek odpornościowych i zwalczanie patogenów.
Warto również wspomnieć, że śledziona jest bogato unaczyniona – krew doprowadzana jest do niej tętnicą
śledzionową, a odprowadzana żyłą śledzionową. 🩸 Ponadto, narząd ma możliwość kurczenia się i rozkurczania, ponieważ w jego wnętrzu znajdują się mięśnie gładkie. To właśnie dzięki nim śledziona może wypompowywać i pobierać krew.
Badanie osteopatyczne śledziony – na czym polega? 🤔
Warto również wspomnieć, że śledziona jest bogato unaczyniona – krew doprowadzana jest do niej tętnicą
śledzionową, a odprowadzana żyłą śledzionową. 🩸 Ponadto, narząd ma możliwość kurczenia się i rozkurczania, ponieważ w jego wnętrzu znajdują się mięśnie gładkie. To właśnie dzięki nim śledziona może wypompowywać i pobierać krew.
Badanie osteopatyczne śledziony – na czym polega? 🤔
W warunkach fizjologicznych śledziona podczas badania może być słabo wyczuwalna lub całkowicie niewyczuwalna, zwłaszcza u osób z większą ilością tkanki tłuszczowej. 👨⚕️ Jeśli jednak jest wyczuwalna palpacyjnie pod lewym łukiem żebrowym, może to świadczyć o splenomegalii, czyli powiększeniu narządu. Warto jednak zaznaczyć, że nie każde powiększenie śledziony jest patologiczne. Bywa, że u niektórych osób jest nieznaczne i wynika z ich fizjologii.
Dysfunkcje śledziony objawiają się w różny sposób. Napięcia w jej okolicy lub nieprawidłowe ukrwienie mogą wpływać na zaburzenie funkcji, które pełni. Z kolei znaczne powiększenie śledziony może wywierać ucisk na przeponę i prowadzić do ograniczenia ruchomości tego mięśnia podczas oddychania. 🫁
W badaniu osteopatycznym śledziony duże znaczenie ma analiza struktur powięziowych oraz ich wpływu na
otaczające tkanki. Uwzględnia ono:
➡️ Ocenę napięć powięziowych i tkanek otaczających śledzionę.
➡️ Ocenę ruchomości przepony – analiza relacji pomiędzy śledzioną a mięśniem oddechowym oraz wpływu ewentualnego ucisku.
➡️ Testy ruchomości trzewnej – ocena zakresu fizjologicznych przesunięć narządu w rytmie oddechowym i trzewnym.
➡️ Ocena ukrwienia w rejonie śledziony – analiza potencjalnych restrykcji naczyniowych mogących wpływać na funkcję narządu.
Najważniejsze wnioski
✅ Śledziona pełni kluczową rolę w układzie odpornościowym i filtracji krwi, a jej dysfunkcje mogą wpływać na homeostazę organizmu.
✅ W warunkach fizjologicznych śledziona może nie być wyczuwalna palpacyjnie, jednak jej dysfunkcje mogą objawiać się np. osłabieniem odporności.
✅ Osteopatyczna ocena śledziony koncentruje się
na analizie napięć powięziowych, ruchomości trzewnej i przepływu krwi w jej obrębie.
✅ Techniki wisceralne i stymulujące funkcje limfatyczne mogą wspomagać naturalne procesy regeneracyjne i poprawić funkcję śledziony.
✅ Osteopatyczne podejście do śledziony nie zastępuje klasycznych metod diagnostycznych, ale może
wspierać terapię pacjentów z dolegliwościami trzewnymi i odpornościowymi.
Bibliografia
1. Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom III, Wydawnictwo PZWL 2012
2. Cesta M., Normal Structure, Function, and Histology of the Spleen, Toxicologic Pathology 2006, 34(5), s.
455–465.
3. Lipiński P. (i in.), Hepato- i splenomegalia w wybranych chorobach metabolicznych – diagnostyka i
różnicowanie, Pediatria Polska 2018, 93(1), s. 74–79.